TARİH -YÜZYIL -ZAMAN_1

MİLADİ TAKVİM

1- Hz. İsa nın doğum yılı olarak kabul edilen O yılının ocak ayının 1 günü başlangıç olarak kabul edilir.
2-Güneş yılına göre düzenlenmiştir.
3-Bir yıl 365 gün 6 saattir.
4- Ülkemizde 1926 yılından itibaren kullanılmaya başlandı.
5-Mısırlılar ---Romalılar—Gregoryen tarafından geliştirildi.
 Miladi takvimi Hicri takvime çevirme
2007 Miladi yılı: Hicri ?


Hicri yıl = Miladi yıl—622 + Miladi yıl-- 622
33

Hicri yıl= 2007 – 622 +2007-622
33
1385 + 1385
33
1385+ 42
Hicri yıl == 1427
 Hicri takvimi miladi takvime çevirme
1422 Hicri yılı : Miladi
Miladi yıl = hicri yıl+ 622 -- Hicri yıl =
33
Miladi yıl = 1422 +622 -- 1422 =
33
Miladi yıl= 2044 – 43
Miladi yıl = 2001


YÜZYIL VE ÇAĞ

YÜZYIL: Tarihin güneş yılına göre yüzyıllık dilimlere ayrılmasına yüzyıl veya asır denir.

 0 - 99 yılları arası Bir yüzyıl
 0 - 49 yılları arası Birinci yarı yıl
 50 - 99 yılları arası İkinci yarı yıl
 0 - 25 yılları arası Birinci çeyrek yıl
 75 99 yılları arası İkinci çeyrek yıl

0 ------ 99 1. Yüzyıl
100 -------199 2. Yüzyıl
500 ------599 6. Yüzyıl
900 -------999 10. Yüzyıl
1600 ------1699 17. Yüzyıl
1900- ------1999 20. Yüzyıl
2000 ----- 2099 21. Yüzyıl…….


 Her hangi bir tarihin hangi yüzyılda olduğunu bulmak için şu yol takip edilir .
 Verilen tarih:
 1498 B u tarih için verilen sayılar sağdan başlanarak ikişer ikişer gruplara ayır. 14 = 98 ---- Sol tarafta
kalan sayıların bir fazlası söylenerek yüzyıl bulunur . Sol taraftaki ikişerli grubun sayısı 14 --- 1 fazlası 15
böylece 1498 yılı 15 .Yüzyıldadır

2007 ----- 20 =07 =20+1 =21. Yüzyıl
378 ---- 3 = 78 = 3+1 = 4 . Yüzyıl
105 ---- 1 = 05 = 1+1 = 2. Yüzyıl Bu tarihi 0105 olarak yazılmış gibi düşün
100 ---- 1 = 00 = 1+1 = 2. Yüzyıl
75 --- 0 = 75 = 0+ 1 = 1. Yüzyıl Bu tarihi 0075 olarak Yazılmış gibi düşün
3 ----- 0 = 3 = 0 + 1 = 1. Yüzyıl Bu tarihi 0003 olarak yazılmış gibi düşün

1640 = 17 Yüzyıl ----- 980 =10 Yy. ----- 540 = 6.Yy----- 10 = 1. Yy ----- 90 = 1 .Yy gibi …………………

 Tarihler Milattan önce ( İsadan önce ) ve milattan sonra olmak üzere ikiye ayrılır.
 ZAMAN ÇİZELGESİ

9000 8000 6000 4000 3000 2000 1000 500 200 100 50 10 0 10 100 300 900 1500 2007
Milattan Önce MİLAT Milattan sonra

Milattan önceki sayılar dan küçük olan tarih günümüze daha yakın iken milattan sonraki tarihlerden büyük olan sayılı tarih günümüze daha yakındır

Mö 100 tarihi 1990 tarihine göre günümüze daha yakındır
Ms 100 tarihi 1990 tarihinden günümüze daha uzaktır
 yüzyıllar genel olarak Roma rakamları ile yazılır I. II. III. IV.V. VI. VII.VIII. IX.X. XI.XII.XIII. XIV.XV.XVI.XVII.XVIII.XIX .XX. XXI. XXII…………………. şeklinde yazılır.



TARİH VE ÇAĞLAR:

Çağ: İnsanlık tarihini çok yönlü etkileyen ve Toplumlar üzerinde Ekonomik-Siyasi- Sosyal etkiler bırakan önemli evrensel olaylar arasında kalan bölüne çağ denir. Tarihi çağlara ayırtmanın amacı olayların incelenmesini kolaylaştırmaktır.

Tarih çağları iki döneme ayrılır . Yazının bulunmasından öncesi devirler –yazının bulunmasından sonraki devirler. Bu devirler aşağıdaki gibi isimlendirilir.

a. Tarih Öncesi devirler
b. Tarih devirleri

TARİH ÖNCESİ DEVİRLERİN ÖZELLİKLERİ:

1- Tarih öncesi devirler dünyanın her yerinde aynı anda yaşanmamıştır
2-Tarih öncesi devirlerin isimlendirilmesinde kullanılan araç gereçler ve Madenler etkili olmuştur.
3- Tarih öncesi devirler toplumlar tarafından sıra ile yaşanmamış bazı toplumlar göçler ile birkaç çağı birden ayı anda yaşamıştır.
4-Tarih öncesi devirlerde insan topluluklar arasında ilişkiler çok az ve yavaştır.
5- Tarihte ilk yerleşim yerleri olarak iklimin elverişli olduğu Irmak kenarları-deniz kenarları- Ticaret yollarının geçtiği bölgeler ve
daha sonraki dönemlerde de savunulması kolay olan yerler seçilmiştir.
6-Tarih öncesinde yaşayan insanlar sırası ile Taş-Toprak ve Madenden yararlanmışlardır.

ESKİ TAŞ ( KABA TAŞ) ( PALEOLİTİK ) Mö 600 000 -- Mö 10 000

1-İnsanlık tarihinin yaşadığı en uzun devirdir.
2-İnsanlar toplayıcılık ve avcılık ile geçimlerini sağladılar.
3-İnsanlar küçük gruplar halinde göçebe yaşamışlardır.
4-İnsanlar mağaralarda yaşamışlardır.
5 Soğuktan korunmak için hayvan derisinden elbise yapmışlardır.
6- Silah olarak taşlar doğal hali ile kullanılmıştır
7-Bilgi birikimi en az seviyededir.
8- Bu devirde Anadolu da Antalya çevresindeki Beldibi-Belbaşı- Karain mağaralarında insanlar yaşamıştır
İstanbul Yarım Burgaz mağarası- Adıyaman ve Gaziantep çevresinde yerleşim birimleri vardır.

YONTMA TAŞ ( ORTA TAŞ) ( MEZOLİTİK ) Mö. 10 000 -- Mö 8000

1-İnsanlar taşları yontarak alet yapmaya başladılar.
2- Taş ve kemik aletler yapıldı
3-Bu devirde ateş bulundu
4-Bu dönemin sonlarına doğru buzul devri sona erdi
5-Mağara duvarlarında resimler yapıldı .Mağaralarda yaşam devam etti
6- Bu devirde Anadolu da Antalya Beldibi- Karain mağaraları- Göller yöresi Baradiz –Ankara Macunçay ve Samsun
Tekkeköy-Adıyaman palanlı mağarası bu devrin yerleşim yerleri olarak tespit edilmiştir





CİLÂLI TAŞ DEVRİ ( YENİ TAŞ ) ( Neolotik) Mö. 8 000---Mö. 5 500

1-Taş ile birlikte kemikte silah olarak kullanıldı
2-Yerleşik hayata geçilerek ilk köyler kuruldu
3-Evler yapıldı. Saz kulübeler yerine taş ve kerpiç evler yapıldı.
4- Tarımsal faaliyetler başladı.
5- Hayvanlar evcilleştirildi .( Koyun-keçi- Sığır- Köpek )
6- Dokumacılık başladı
7-Ateşte pişirilmiş toprak kap kaçak yapıldı ( Seramik sanatı başladı) yiyecekler bu kaplarda saklandı.
8- Bu devirde Anadolu da Diyarbakır Çayönü (tarım yapılan ve dünyada kurulan ilk köydür)-
Gaziantep Sakçagözü- Konya Çatalhöyük ( Dünyada kurulan ilk şehirdir)
9-İlk defa mülkiyet fikri ortaya çıkmaya başladı.
10-İlk kölecilik faaliyetleri başladı
11-İnsanlar arasında ticari faaliyetler başladı
12 Taşımacılık başladı
13-Ana tanrıça kadın heykelleri ile sembolleştirildi.. Çatal höyükte tapınak bulunmuştur.

MADEN DEVRİ. Mö. 5 500—Mö. 3 500

1-İnsanlar ateşi keşfettikten sonra madenleri ateş yardımı ile işlemeyi öğrendiler. Bu dönemde Bakır-Tunç ve demir elde edildi . elde
edilen madene göre devirler isim aldı.
2-İlk işlenen madenler Altın-Gümüş- Bakır dır
3 -Taş devrinden bakır devrine Geçiş sürecine Kalkolitik ( Bakır Taş ) devri denir. Bu dönemde bakır ve taş aletler bitlikte
kullanılmıştır. Bu dönemde ilk kentler kurulmuştur.
4-Maden devrinin sonlarına doğru Yazının bulunması ile Tarih çağları başlamıştır.

BAKIR DEVRİ.

1-İnsanların ilk işlediği madenler Altın- Gümüş ve bakırdır.
2-Bakır tabiatta bol olarak bulunduğundan ve işlemesi de kolay olduğundan bu dönemde daha çok bakır kullanıldı
3-Altın ve Gümüş süs eşyası yapımında kullanıldı
4-Bakırdan silah – kap kacak yapıldı
5-Bu dönemde dini inançlar ortaya çıkmaya başladı.
6-Doğruculuk özelliğinden ana kültü (inancı)ortaya çıktı
7- Bu devirde Anadolu da Çanakkale Truva- Burdur Hacılar-Denizli Beycesultan- Van Tilkitepe- Çorum Alacahöyük- Yozgat
Alişar Malatya Aslantepe ( Bakır taş devrinde) yerleşim yerleri olarak tespit edilmiştir.

TUNÇ DEVRİ.

1-Bakır ve kalayın karıştırılması ile daha sert olan Tunç elde edildi.
2-Daha dayanıklı aletler yapıldı.
3-Ticari ilişkiler arttı. Asurlular , Kayseri Kültepe de ilk ticaret kolonilerinden birisini kurdular
4-Bu dönemde şehir devletleri kuruldu.
5-Bu dönemde ilk devletler kuruldu.
Anadolu da Hititler- Mezopotamya da Sümer-Asur-Babil devletleri kuruldu.
6- Savaşlar için silah yapımı başladı
7-Tunç çağının en önemli teknolojik gelişmesi Çömlekçi çarkının bulunmasıdır. Dünyada makineleşme ve sanayinin ilk ve en önemli
adımı atıldı
8-Asurlular bu dönemde Anadolu ya yazıyı getirdiler ( Kayseri Kültepe de çivi yazısı ile yazılmış tabletler bulundu
9-Anadolu da Megaron tipi evler yapıldı.



DEMİR DEVRİ.
1-Küçük şehir devletlerinin yerini büyük devletler aldı.
2-Sanayinin başlamasında demirin bulunması önemli oldu.
3-Demirin bulunması ile silah sanayi gelişti . silah kullanan taraflar üstün hala geçti
4-Ticaret gelişti.
5-Ulaşım araçları yapıldı ve ulaşım gelişti
6-Çok dayanıklı aletler yapıldı.
7-Bu dönemin sonlarında yazı bulundu .
Tarih öncesi devirler her yerde aynı zamanda yaşanmadı . Tarih öncesi devirlerin başlama ve bitiş süresi bölgelere göre farklıdır Yazının bulunması ile tarih öncesi devirler ilk defa Mezopotamya da son buldu ve tarih çağlarına geçildi.
Göçler- Ticari ilişkiler ve savaşlar ile iletişim kuran topluluklar birbirlerinden etkilenerek hızlı çağ atlamışlardır

TARİH ÇAĞLARI.

1- Tarih öncesi çağların belirlenmesinde kullanılan alet ve madenler etkili olurken bu dönemde çağların belirlenmesinde
Toplumları evrensel olarak etkileyen önemli olaylar etkili olmuştur.
2-Tarih çağları Sümerlerin Mö. 3000 li yıllarda yazıyı bulmaları ile başladı .
3-Tarih çağlarının başlama ve bitiş tarihleri arasında tarihçiler arasında kesin bir ittifak yoktur.
4-ilk çağ ( Eski çağ= Antik çağ) - Orta çağ--- Yeni Çağ—yakın Çağ—( Bazı tarihçiler Atom Çağı ( atomun parçalanması ile başladı)
Uzay Çağı ( ilk defa uzaya çıkılması ile başladı) ve Bilgi çağı olarak günümüzde devam ettirirler )


İLK ÇAĞ ( ESKİ ÇAĞ= ANTİK ÇAĞ) Mö. 3500 ( yazının bulunması ) – Ms. 375 ( Kavimler Göçü)

1- Yazının bulunması ile başladı.
2- Kavimler göçü ile ( Bazı tarihçiler 476 Batı Roma imparatorluğunun yıkılması ) Ms. 375 yılında sona erdi
3- Site devletleri yerine büyük imparatorluklar kuruldu. ( Pers-Roma- Hun)
4- Kitaplı peygamberli dinler ilk defa etkili oldu ( Musevilik- Hristiyanlık)
5-Halk çeşitli sosyal sınıflara bölündü .
6-Kölecilik yaygınlaştı.
7-İlk buluşlar oldu ( Para- Alfabe- Takvim )
8-Tarih devirlerinin en uzunudur
9-Hukuk kuralları yapıldı ( Roma Hukuku)
10-Düzenli ordular kuruldu.
11-Bilim ve teknoloji ilerledi.
12-Ticaret gelişti. ( Kara ve deniz ticareti)
14- yunan sitelerinde ve Roma imparatorluğunda ilk demokrasi yönetimleri görüldü

ORTA ÇAĞ Ms.375 ( Kavimler Göçü) Ms 1453 ( İstanbul un fethi)
1- Bu dönemde Avrupa da Feodalite ( derebeylik ) yönetimi hakimdir.
2-Avrupa ya Skolastik düşünce hakimdir.
3-kilisenin halk üzerinde baskısı vardır.
4-İslam dini doğdu ve geniş bir alana yayıldı.
5-Haçlı savaşları ( ilk kitle Savaşı)- Türklerin Anadolu yu ele geçirmeleri- Yüzyıl savaşları- bu çağın önemli olaylarındandır.
6-Mağna Carta Libertatum ile Avrupa da ilk demokrasi hareketleri başladı.
7-İslam dünyası en parlak dönemini yaşadı.
8-Batı Roma imparatorluğu yıkıldı. Devrin sonunda da Bizans imparatorluğu yıkıldı.

YENİ ÇAĞ 1453 ( İstanbul un Fethi ) – 1789 ( Fransız İhtilâli)
1-Avrupa da Feodalite yıkılarak merkezi krallıklar kuruldu.
2- Avrupa da Coğrafi Keşifler - Rönesans – Reform hareketleri başladı.
3- İpek ve baharat ticaret yolları yön değiştirdi.
4-Osmanlı devleti İmparatorluk haline geldi.
5-Sömürgecilik gelişti ve büyük sömürge imparatorlukları kuruldu
6-Avrupa da otuz yıl savaşları oldu.
7-Kilisenin toplum üzerindeki baskısı sona erdi.
8-Avrupa bilim ve teknolojide ilerledi İslam ülkeleri geriledi.
9-Ateşli silahların kullanılması yaygınlaştı..
10-Avrupa da sömürgeci devletler hızla zenginleşti. Toprak zenginliği yerini . Ticari zenginliğe bıraktı .
11- Coğrafi keşifler sonunda ticaret önem kazanınca Bujuva sınıfı meydana geldi.
12-Laik eğitim yaygınlaştı.

YAKIN ÇAĞ 1789 ( Fransız İhtilali ile başladı ) ---- ?

1- İmparatorluklar yıkıldı milli devletler kuruldu.
2-Sanayi devrimi gerçekleşti
3-Sömürgecilik hızlandı
4-Demokrasi- Sosyalizm-kapitalizm- Liberalizm- Kominizim gibi sistemler doğdu.
5-I. ve II. Dünya Savaşları oldu.
6-Sovyetler birliği kuruldu ve yıkıldı. Osmanlı İmparatorluğu yıkıldı .
7-Teknoloji çok hızlı ilerledi..
8-Laik yönetimler kuruldu.
9-Milliyetçilik fikir akımı bütün dünya ya yayıldı.
10- Önce İngiltere daha sonra da ABD dünyanın lideri haline geldi.
11-Demokrasi yönetimleri yaygınlaştı.
12 –Günümüz için Atom çağı- Uzay Çağı ve Bilgi çağı gibi tanımlamalar yapılmaktadır.
 Tarihin devirlere ayrılmasında insanlık tarihini etkileyen Avrupa tarihindeki önemli olaylar göz önüne alınmıştır.
 İnsanların bilgi birikiminin artması yeni çağların başlamasında etkili olmuştur

SORULAR.
1-Tarihin tanımını tapınız.
2-Bir tarihi olay incelenirken nelere dikkat edilmeli.
3-Tarihin konusu nedir.
4-Tarihi hangi sınıflara ayırtabiliriz.
5-Yazılış şekline göre tarih çeşitleri nelerdir?
6-Tarih biliminde yöntemler nelerdir*
7-Tarih bilimindeki yöntemlerden kaynaklar hakkında bilgi veriniz.
8-Tarih bilimine yardımcı olan bilimler nelerdir? Tarih öncesini araştıran Kişi hangi kaynaklardan yararlanmalı?
9-tarihe yardımcı bilimlerden- Filoloji-Paleoğrafya. Nümüzmatik-kronoloji-Arkeoloji.kimya nın katkılarını açıklayınız.
10- Ay yılı ve güneş yılları hakkında bilgi veriniz.
11-Türklerin tarihte kullandığı takvimlerin isimleri nelerdir?
12- 12 hayvanlı Türk takvimi -- Hicri ve Rumi takvimler hakkında bilgi veriniz.
13- 2008-Miladi yılını Hicri ve Rumi yıllara çeviriniz.
14- 1607-110- 3- 40- 200- 1947 yıllarının hangi yüzyıllara ait olduğunu Rama rakamı ile yazınız.
15- Tarih öncesi ve tarih çağlarının belirlenmesinde neler etkili olmuştur?
16-Tarih öncesi devirlerin genel özellikleri nelerdir.*
17. Çağları şema halinde gösteriniz.
18- Kaba Taş -Yontma taş- Cilalı taş devirlerinin özellikleri nelerdir?
19-Bakır –tunç ve demir devirlerinin özelliklerini yazınız.
20-Tarih çağlarının belirlenmesinde neler etkili olmuştur.
2 1- Antik çağ- orta çağ- yeni ve yakın çağların özelliklerini belirtiniz.